Năm 2009, lực lượng kiểm tra sau thông quan - Tổng cục Hải quan triển khai kiểm tra sau thông quan theo các chuyên đề các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu. Từ kết quả kiểm tra chuyên đề hải quan đã phát hiện nhiều khoảng trống trong quản lý nhà nước về xuất nhập khẩu, về thuế quan từ đó đề xuất các cấp có thẩm quyền có biện pháp khắc phục.

Nếu như những năm trước, trọng tâm của công tác kiểm tra sau thông quan (KTSTQ) là tập trung vào kiểm tra mức độ chấp hành pháp luật của những doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thủ tục hải quan, được phân vào luồng miễn kiểm tra thực tế hàng hóa, thì năm 2009 theo chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, Cục KTSTQ đã chỉ đạo, triển khai lực lượng tập trung KTSTQ theo các chuyên đề đối với các lĩnh vực hàng nhập theo chế độ ưu đãi đầu tư, trị giá hàng nhập khẩu, cửa hàng miễn thuế và những vấn đề, vụ việc mới tiềm ẩn rủi ro cao và gây thất thu thuế lớn cho ngân sách nhà nước. Trong năm 2009, Cục KTSTQ đã tập trung lực lượng kiểm tra để truy thu thuế đối với một số mặt hàng có nghi vấn về áp mã tính thuế thấp hơn so với hàng thực nhập, như mặt hàng điện dân dụng, đồ gia dụng, điện tử, phí bản quyền, phí kỳ vụ, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe ô tô, cơ cấu giá trị mặt hàng than xuất khẩu, vấn đề miễn thuế nhập khẩu của các dự án đầu tư. KTSTQ cũng tập trung kiểm tra các mặt hàng dễ có gian lận về giá tính thuế như xe máy, linh kiện xe máy, điện lạnh…Cục trưởng Cục KTSTQ Phạm Thanh Bình cho biết, trong năm 2009, hoạt động KTSTQ đã phát hiện, kiểm tra và chỉ đạo lực lượng kiểm tra được nhiều vấn đề, vụ việc rất mới, mang tính thời sự, rủi ro cao, gây thất thu thuế lớn cho ngân sách Nhà nước như phí bản quyền, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe ô tô chở tiền nhập khẩu, xe ô tô chở người là xe tải Van, vấn đề miễn thuế nhập khẩu của các dự án đầu tư...Kết quả kiểm tra đã truy thu cho ngân sách khoản tiền lớn, góp phần tích cực cùng toàn ngành hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ngân sách Nhà nước 2009. Cả năm 2009, lực lượng KTSTQ đã thực hiện 783 cuộc kiểm tra, ra quyết định truy thu 320,70 tỷ đồng, bằng 151% so với năm 2008, chưa tính hơn 110 tỷ đồng thuế tiêu thụ đặc biệt xe chở tiền do hải quan cửa khẩu thu.

Bên cạnh việc thực hiện KTSTQ theo chuyên đề, bằng phương pháp rủi ro, lực lượng kiểm tra sau thông quan còn tiến hành phân loại doanh nghiệp theo các cấp độ và tiêu chí về chấp hành pháp luật hải quan như kim ngạch xuất nhập khẩu, mặt hàng có thuế suất cao và theo loại hình doanh nghiệp. Tập trung kiểm tra sau thông quan chuyên đề vào mặt hàng xe buýt nhập miễn thuế, phôi thép, C/O mẫu D, gia công xuất khẩu…

Kết quả năm 2009, lực lượng KTSTQ đã thực hiện gần bảy trăm lượt kiểm tra các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu. Những sai phạm của các doanh nghiệp chủ yếu là khai sai tên hàng dẫn đến áp sai mã số thuế, khai báo trị giá thấp hơn so với trị giá thực của hàng nhập khẩu. Trong đó, nhiều chuyên đề kiểm tra đã truy thu thuế số tiền lớn như: chuyên đề phí bản quyền truy thu trên 74 tỷ đồng; kiểm tra xe ô tô con và xe chuyên dụng nhập khẩu truy thu trên 51 tỷ đồng; kiểm tra nguyên liệu nhập khẩu sản xuất gia công truy thu trên 41 tỷ đồng; kiểm tra các dự án đầu tư sân golf - bất động sản - nhà hàng, vui chơi có thưởng tại một doanh nghiệp đã truy thu gần 2 tỷ đồng; kiểm tra mặt hàng linh kiện điện tử truy thu trên 14 tỷ đồng; chuyên đề về than xuất khẩu truy thu trên 50 tỷ đồng…Để có được kết quả này, lực lượng hải quan KTSTQ đã thực hiện tốt công tác thu thập, phân tích, xử lý thông tin trước khi tiến hành kiểm tra đối với các doanh nghiệp. Trong đó chú trọng đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của nhóm những doanh nghiệp trọng điểm, rà soát phân loại doanh nghiệp theo tiêu chí quản lý rủi ro trong lĩnh vực KTSTQ.

Năm 2010, hải quan sẽ tiếp tục đánh giá, phân loại doanh nghiệp xuất nhập khẩu theo tiêu chí quản lý rủi ro; đẩy mạnh công tác KTSTQ theo chuyên đề, tập trung vào những khoảng trống về không gian, thời gian, ranh giới nhiệm vụ của các cơ quan đơn vị, doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu cần quản lý, trong đó nổi lên các lĩnh vực: phí bản quyền, phí kỳ vụ; ưu đãi đầu tư; hàng gia công xuất khẩu trị giá thực trả của hàng nhập khẩu…/.

Thu Hằng

Theo hải quan Việt Nam