Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, việc thu thuế nhà, đất không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn mang ý nghĩa xã hội. Trong bối cảnh nền kinh tế và đời sống người dân trong nước còn nhiều khó khăn, việc áp dụng thêm một sắc thuế có thể gây tâm lý không tốt.

Tiến sĩ Trần Du Lịch, Phó đoàn Đại biểu Quốc Hội TP HCM, chuyên gia kinh tế, trong buổi tọa đàm “Dự thảo về thuế nhà, đất” diễn ra vào 19/1 tại Văn phòng Quốc hội phía Nam, TP HCM, cho rằng, việc đánh thuế đối với nhà chưa thể thực hiện được trong thời điểm này, thậm chí 10 năm tới cũng chưa chắc được, vì thu nhập bình quân hằng năm của người dân còn thấp, chỉ khoảng 1.000 USD. Nhà nước chỉ nên thu thuế nhà đối với giới kinh doanh để giảm nạn đầu cơ, làm thị trường nhà đất bị “bong bóng”.

Mua/bán nhiều lần, đánh thuế càng cao

Đồng quan điểm này, Luật sư Lê Nết, thành viên Công ty Luật LCT Lawyers, cho rằng, nên đánh thuế nặng đối với những người mua đi bán lại nhà, đất nhiều lần. Nếu thời gian giữa việc bán/mua càng gần nhau thì đánh thuế càng cao. Ví dụ, Nhà nước nên đánh thuế 50% trên lợi nhuận với lần chuyển nhượng sau 1 năm kể từ ngày mua nhà. Nếu việc mua bán được tiến hành trong năm thứ hai, thuế suất là 30%, và cứ thế giảm dần.

Làm được như vậy, việc mua bán đất theo kiểu “lướt sóng” sẽ giảm. Và để việc mua bán đất đi vào nề nếp, Nhà nước có thể đánh thuế đối với việc sở hữu đất. Nếu chủ sở hữu không sử dụng đất có hiệu quả, họ phải bán vì không có khả năng đóng thuế. Ngược lại, nếu chủ đất cho thuê đất, thì người thuê sẽ đóng thuế.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Như, Phó giám đốc Công ty Địa ốc Tân Vũ Minh, nói: không nên đánh thuế đối với người chỉ có 1 căn nhà để ở, mà nên đánh vào những người sở hữu từ 2 căn nhà trở lên nhằm hạn chế đầu cơ. Việc kiểm soát diện tích, xác định giá trị nhà để tính thuế rất phức tạp, do vậy trước mắt chỉ nên thu thuế đối với đất, chưa áp dụng thuế đối với nhà.

Tùy từng vị trí căn nhà mà áp dụng mức thu

Theo TS Nguyễn Thị Thuỷ, Trưởng bộ môn Luật Tài chính - Ngân hàng, Đại học Luật TP HCM, nếu coi việc thu thuế nhà là một loại thuế tài sản mà thu kể cả đối với nhà đang ở là bất hợp lý. Vì nhà để ở hao mòn qua thời gian, chủ sở hữu phải bỏ tiền để xây dựng, sửa chữa... Để tránh phức tạp trong việc thu thuế nhà, bà Thủy cho rằng không nên đưa định mức diện tích nhà để tính thuế, mà nên thu dựa trên vị trí của từng căn nhà.

Đặc điểm nhà ở Việt Nam nói chung, đặc biệt nhà ở đô thị, khu thị tứ.., vị trí nhà quyết định giá trị của căn nhà. Chính vì vậy, việc đánh thuế không thể “căng” theo định mức mà phải tính theo vị trí căn nhà đang ở. Ví dụ như một căn nhà 100m2 ở đường Nguyễn Huệ (quân 1, TP HCM) chắc sẽ bằng hàng trăm căn nhà ở huyện Bình Chánh. Ngoài ra, những căn nhà ở đây có mức sinh lời gấp hàng trăm lần căn nhà ở huyện Bình Chánh. Vì thế, theo nhiều chuyên gia, nên dựa vào từng vị trí của căn nhà mà có mức thuế thích hợp.

Thạc sĩ Trịnh Minh Tân, đoàn luật sư TP HCM, lại có cách tính khác: nên quy ra diện tích nhà ở để tính thuế mà không cần tính số lượng nhà của mỗi người. Vì, có người chỉ có 1 căn nhà nhưng diện tích có thể lên hàng ngàn m2; cũng có người sở hữu đến 3 căn nhà nhưng tổng diện tích có khi chưa tới 200m2.

Đồng thời, loại nhà ở phải chịu thuế là nhà cấp I và cấp II, không nên tính thuế đối với nhà cấp III và cấp IV (vì nhà cấp III và cấp IV chưa thực sự đúng chuẩn nhà ở). “Có nhiều căn nhà, đặc biệt là ở các đô thị, vừa để ở, vừa để buôn bán. Do đó, không thể liệt vào dạng nhà dùng để kinh doanh, vì ban ngày có thể là nơi bán hàng, nhưng ban đêm lại là nơi ngủ”, ông Tân nói.

(Theo Đất Việt)